ORTA KULAKTA SIVI BİRİKİMİ

Orta kulak boşluğunda normalde hava vardır. Kulakta sıvı birikimi demek, orta kulak boşluğunda herhangi bir enfeksiyon bulgusu, inflomasyon bulgusu olmadan sıvı toplanması anlamına gelir.

Bu duruma Efüzyonlu Otitis Media, Seröz Otitis Media veya kısaca EOM ya da SOM denir.

Banyoda çocukların kulağına su kaçması, kulakta sıvı birikimi demek değildir.

Kulakla geniz arasında östaki tüpü bulunur ve kulağın basıncını ayarlar. Östaki tüpü düzgün çalışmadığında kulak kendi basıncını ayarlayamaz. Önce kulakta bir vakum oluşmaya başlar ve bu vakuma bağlı orta kulakta sıvı birikmesi başlar.

Çocuklarda geniz eti, yetişkinlerde geniz eti tümörleri kulakta sıvı birikmesine neden olan etkenlerdendir. Bunun dışında alerjiler, enfeksiyon, kronik sinüzit östaki tüpü fonksiyon bozukluğuna sebep olabilir.

Uçağın inişi sırasında veya dalış esnasındaki basınç da kulakta sıvı toplanmasına neden olabilir.

Kulakta sıvı birikimi sinsi bir hastalıktır ve daha çok çocuklarda görülür. Çocuklar bu hastalıkla ilgili pek şikayet etmezler. Herhangi bir ağrı, ateş, bulantı, kusma olmaz. Sadece işitme kaybı ve kulakta dolgunluk hissi olur. 

Ailelerin bu hastalığa karşı dikkatli olmaları gerekir. Çocuk seslenildiğinde cevap vermiyorsa, televizyonu yakından seyrediyorsa, çok oyuna dalıyorsa kulakta sıvı birikimi olabilir.

Bu durum çocuğun okul başarısını olumsuz etkiler. Özellikle arka sıralarda oturan çocuklar öğretmenlerini iyi duyamaz. 

Tanı otoskopik veya endoskopik yönetmlerle kulak zarı muayenesi ile konurken, işitme testleriyle desteklenir. 4 yaşına kadar çocuklarda işitme testi sağlıklı sonuç vermeyebilir. Böyle durumlarda basınç testi ile orta kulakta sıvı birikimi olup olmadığından emin olunur.

10 yaşına kadar bu hastalığı olan çocukların %70'inde kendi kendine gerilerken, bazen orta kulaktaki sıvı git gide koyulaşmaya başlar. Sıvı koyulaştıkça ileri kulak iltihapları oluşmaya başlayabilir ya da en istemediğimiz şekilde iç kulağa hasar verebilir.

İç kulaktaki hasarın geri dönüşümü yoktur. Kalıcı duyma kaybı yaratabilir.

Orta kulakta sıvı birikmesi bulunan çocuklarda öncelikle ilaç tedavisi uygulanır. Oral antibiyotik tedavisi yapılır. Kulak damlalarının etkisi yoktur.

Öncelikle risk faktörleri azaltılmalıdır. Örneğin,

• Bebeklerde dikey emzirme yapılmalı
• Evde sigara içilmemeli
• Üst solunum yolu enfeksiyonu geçirmemeleri için dikkat edilmeli.

 

Medikal tedavi ile düzelmeyen çocuklarda cerrahi işlem düşünülebilir. Günümüzde en çok yapılan uygulama kulağa ventilasyon tüpü tatbikidir. Bu işlem sırasında geniz eti de alınır. Yeni bir çalışma olarak çocuklarda balon tuboplasti uygulaması da yapılmaktadır.

Ameliyat yaklaşık 45 dakika sürer. Hastalar aynı gün taburcu edilir. Ameliyat sonrası kulakları daha iyi duymaya başlar.