Osteoporoz, düşük kemik kütlesi ve kemik dokusunun mikroyapısının bozulması sonucu kemik kırılganlığının ve kırık olasılığının artması ile karakterize sistemik bir hastalıktır.
Osteoporoz kırık veya omur cisimlerinde şekil bozukluğu gibi komplikasyonların ortaya çıkmadığı dönemde bulgu vermez. Kırık olmaksızın düşük kemik kütlesi ile karakterize bu dönem osteopeni olarak adlandırılır.
Osteoporozun Görülme Sıklığı nedir?
Ortalama yaşam süresinin giderek artmasına bağlı olarak osteoporoza bağlı kırıklar çok önemli bir sağlık sorunu durumuna gelmiştir.
Osteoporoza bağlı kırıklar en çok omurgalarda, el bileğinde ve kalçada görülmektedir. Ancak kemik mineral yoğunluğunun çok azaldığı durumlarda tüm bölgeler risk altındadır.
Omurgada ve el bileğinde oluşan kırıklar morbidite açısından önem taşırken %15-20 oranında ölümle sonuçlanabilen kalça kırığı özellikle yaşlı erkek ve kadınlarda mortalite açısından çok önemlidir.
MEDİKAL / FİZİK TEDAVİ VE REHABİLİTASYON YÖNTEMLERİ
OSTEOPOROZ NASIL TEDAVİ EDİLİR?
1. Medikal tedavi
Osteoporoz tedavisinde güncel yaklaşımda; kırık riskini azaltmak için ilk seçenek antirezorptif ilaçlardır. Anabolik ajanlar genellikle şiddetli osteoporozu olan hastalara önerilir.
Tedavide hedef; birinci adımda 3-6 yıl süre ile kemik rezorpsiyonu inhibatörleri kullanarak kemik kütlesi ve mikromimarideki kaybı yavaşlatmak, ikinci adım olarak 2 yıla kadar kemik anabolik ajanları kullanmaktır. Ancak bu aşamada, kemik kütlesi artsa bile mikromimari kayıp geri kazanılamaz.
Osteoporozun önlenmesi ve tedavisi için 50 yaş üstü kadın ve erkeklerde, tüm tedavi stratejilerinde en az 1000mg kalsiyum ve 600 IU D vitamini önerilmektedir. D vitamini barsaktan kalsiyum emilimi için gereklidir.
2. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon yöntemleri
Osteoporozda mdikal tedavi yanında fizik tedavi ve rehabilitasyon yöntemlerinin uygulanması önemli bir yer tutmaktadır. Bu yöntemler kemik kütlesini arttırmaya, düzgün postürü sağlamaya, kas gücünü, denge ve koordinasyonu geliştirmeye, düşmelerden ve kırıklardan korumaya, akut ve kronik ağrıyı kontrol altına almaya, ambulasyon ve günlük yaşam aktivitelerinde bağımsızlık kazandırmaya ve yaşam kalitesini arttırmaya yönelik multidisipliner girişimlerden oluşmaktadır.
Osteoporozda kemik yapımını uyaran ve kemik kaybını önleyen egzersiz yaklaşımları; vücut ağırlığı ile yapılan dinamik düşük ve yüksek güçlü egzersizler, vücut ağırlığı ile yapılmayan düşük ve yüksek güçlü egzersizler ve kombine hareketlerden oluşur. Vibrasyon veren aletlerle yapılan tüm vücut titreşim egzersizlerinin kemik yoğunluğu, kas gücü ve denge üzerinde olumlu etkileri olduğu gösterilmiştir.
Haftada en 3 kez yapılan 15 – 20 dakikalık yürüyüşler önerilmektedir.
Osteoporoz tedavisinde güncel yaklaşımda; kırık riskini azaltmak için ilk seçenek antirezorptif ilaçlardır. Anabolik ajanlar genellikle şiddetli osteoporozu olan hastalara önerilir.
Tedavide hedef; birinci adımda 3-6 yıl süre ile kemik rezorpsiyonu inhibatörleri kullanarak kemik kütlesi ve mikromimarideki kaybı yavaşlatmak, ikinci adım olarak 2 yıla kadar kemik anabolik ajanları kullanmaktır. Ancak bu aşamada, kemik kütlesi artsa bile mikromimari kayıp geri kazanılamaz.
Osteoporozun önlenmesi ve tedavisi için 50 yaş üstü kadın ve erkeklerde, tüm tedavi stratejilerinde en az 1000mg kalsiyum ve 600 IU D vitamini önerilmektedir. D vitamini barsaktan kalsiyum emilimi için gereklidir.
2. Fizik Tedavi ve Rehabilitasyon yöntemleri
Osteoporozda mdikal tedavi yanında fizik tedavi ve rehabilitasyon yöntemlerinin uygulanması önemli bir yer tutmaktadır. Bu yöntemler kemik kütlesini arttırmaya, düzgün postürü sağlamaya, kas gücünü, denge ve koordinasyonu geliştirmeye, düşmelerden ve kırıklardan korumaya, akut ve kronik ağrıyı kontrol altına almaya, ambulasyon ve günlük yaşam aktivitelerinde bağımsızlık kazandırmaya ve yaşam kalitesini arttırmaya yönelik multidisipliner girişimlerden oluşmaktadır.
Osteoporozda kemik yapımını uyaran ve kemik kaybını önleyen egzersiz yaklaşımları; vücut ağırlığı ile yapılan dinamik düşük ve yüksek güçlü egzersizler, vücut ağırlığı ile yapılmayan düşük ve yüksek güçlü egzersizler ve kombine hareketlerden oluşur. Vibrasyon veren aletlerle yapılan tüm vücut titreşim egzersizlerinin kemik yoğunluğu, kas gücü ve denge üzerinde olumlu etkileri olduğu gösterilmiştir.
Haftada en 3 kez yapılan 15 – 20 dakikalık yürüyüşler önerilmektedir.
