PROSTAT KANSERİ OLABİLİR MİYİM?

1. Prostat biyopsisi kimlere önerilir?

Parmakla makattan muayenede anormal kitlesi / sertliği ve/veya yüksek kan PSA değerleri olan erkeklere yapılır. Genellikle 50 yaş sonrası, ailesinde prostat kanseri hikayesi var ise 40 yaş sonrası, yukarıdaki şartları karşılayan kişiler adaydır. Prostat biyopsisini, ultrason eşliğinde makattan yapıyoruz.

2. Biyopsi hasta ve hekim açısından zor bir işlem midir?

Hayır.

3.Biyopsiyi nasıl yapıyoruz?

Ucunda özel biyopsi iğnesi bulunan ultrason probunu makattan içeri koyarak öncelikle prostat bezini görüntüleyip planlama yapıyoruz. Prostat bezine ve çevresine, lokal anestezi uyguluyoruz. Sonrasında, prostat bezinden ince doku örnekleri alıyoruz. Standard olarak 12 adet 0,5 mm çapında, 1-1.5cm uzunluğunda ipliksi parçalar alıyoruz. Eğer ultrasonda şüpheli görülen odaklar (nodül, kitle) mevcut ise, o odaklardan ek parçalar alabiliyoruz.
4.Prostat biyopsisi, uzun süren bir işlem midir?

Hayır. Lokal anestezi dahil maksimum 20-25dk sürer.

5.Biyopsi işlemi sırasında ağrı duyar mıyım?

Hayır. Uyguladığımız lokal anestezikler sayesinde –özel durumlar hariç- işlem sırasında neredeyse hiç ağrı duymazsınız.

6.Prostat biyopsisi öncesinde nelere dikkat etmeliyim?

Kan sulandırıcı ilaçların (Kumadin, Aspirin, Plavix vb) işlemden 5-10 gün öncesinden itibaren kullanılmaması gerekiyor. Kortizon, kemoterapi ilaçları kullanıyorsanız, kalp kapağı hastalığı, kalp üfürümü, romatizmal ateş öyküsünüz, bakteriyel endokardit hastalığınız (+) ise durumunuzu işlemden önce bize bildirmelisiniz. Bu arada, genel anestezi uygulanmadığından işlem öncesi aç kalmanıza gerek yok.

7. Sizi biyopsiye nasıl hazırlıyoruz?

İşlem öncesi barsak temiziği için lavman yapılmasını istiyoruz. Daha da önemlisi, işlem sonrası az da olsa gelişme ihtimali olan idrar yolları infeksiyonunu önlemek için, işlem öncesi hastalarımızı çift antibiyotik kullanımı ile korumaya alıyoruz.
8. İşlemin riski var mı?

İşlem sonrası idrar ve büyük abdestte görülecek kan, neredeyse tüm hastalarda beklediğimiz bir durum olup ilk 3 gün içinde kaybolur. Menide ise biyopsiden 2-3 hafta sonra bile kahve telvesi gibi eski kan pıhtıları gözlenebilir. Bunlar geçici durumlardır. İşlemden sonra sizi ve bizi en fazla ilgilendiren konu, işlem öncesi uygulanan çift antibiyotik korumasına rağmen %1 hastada görülebilecek bazıları komplike olabilen, idrar yolları infeksiyonlarıdır. Böyle durumlarda, hastane şartlarında damardan ek antibiyotik tedavisi gerekebilir. Cinsel ilişkiyi, işlem sonrası ilk 24 saat önermiyoruz.. Nadiren, prostat büyümesi olan hastalarda, işlem sonrası idrar yapmada tutukluk veya hiç idrara çıkamama durumu gelişebilir. Geçici sonda ile tedavi yapılır. İşlem sonrası bol bol sıvı (8-10 bardak / gün) tüketmenizi istiyoruz. Bol sıvı tüketimi, yukarıda bahsedilen şikayetlerin gelişmemesi açısından çok önemli.

9. Prostat biyopsisi sonucu kaç günde belli oluyor ve nasıl yorumlanıyor?

Tetkik sonucunu 2-3 gün içerisinde alıyorsunuz. Prostat bezinden alınan 12 biyopsi parçasını, bir patoloji uzmanı mikroskop altında inceleyerek hücreleri ve dizilişlerini değerlendirir. Bunun sonucunda eğer kanser hücresi mevcut ise hücre dizilişlerine göre 3 ile 5 arasında not verir. Raporunda bu notları toplayarak Gleason ismi ile anılan bir skorlama yapar. Gleason skorlaması: 3+3 = 6 (yayılım için düşük riskli) 3+4 = 7 (yayılım için orta riskli) 4+4 = 8 veya 4+5 =9 (yayılım için yüksek riskli) tümör olduğu anlaşılır. Tedavi öncesi yapılacak tetkiklerin belirlenmesi, tedavi yönteminin seçimi gibi konularda PSA gibi Gleason skoru da çok önemlidir.

10. Biyopsi sonucum negatif geldi.

Bundan sonra başka bir şey yaptırmama gerek yok! Yanlış! Prostat biyopsisi sırasında az da olsa alınan örneklerin kanserli dokuya denk gelmeme ihtimali mevcuttur. Bu sebeple aşağıdaki gibi durumlarda ikinci biyopsiye ihtiyaç olabilir.

* Parmakla muayenede yüksek şüphe olduğunda
* PSA artmaya devam ettiğinde
* İlk biyopside atipik hücre olduğunda

11. PSA değerim yüksek. Prostat biyopsisi yaptırmadım. Ne olur?

PSA yüksekliğinin değişik sebepleri mevcuttur. Neden yüksek olduğunu başka türlü anlayamayız. Parmakla yapılan muayene sonrasında saptanan sertlik veya kitlelerin iyi veya kötü huylu mu olduğu da anlaşılamaz. Ya kanser var ise? Erken tanı şansını kaçırmış olursunuz.